We horen vaak dat Nederland een van de landen is met het schoonste drinkwater ter wereld. Nummer zeven op de top 10 lijst om precies te zijn, volgens de Environmental Performance Index. Maar hoe schoon is dit precies? Wat zijn giftige chemicaliën zoals PFAS en wat moet je hierover weten? We belichten alles wat je moet weten over PFAS in dit artikel.
WAT ZIJN PFAS?
PFAS staat voor poly- en perfluoroalkylstoffen. Dit is een verzamelnaam voor meer dan 6000 stoffen die een mogelijk schadelijk effect kunnen hebben op zowel de persoonlijke gezondheid als het milieu. Sommige hiervan zijn stoffen zoals perfluoroctaanzuur (PFOA), perfluoroctaansulfonaat (PFOS) en HFPO-DA (GenX). Dit is een mondvol. Maar in het kort: deze stoffen brengen vooral gezondheidsrisico's met zich mee, zoals invloed op ons immuunsysteem. Van deze chemicaliën wordt ook gezegd dat ze kanker kunnen veroorzaken, afhankelijk van de hoeveelheid die een persoon binnenkrijgt en de tijdsduur. Dit kan sterk per persoon verschillen. De PFOS en PFOA worden aangeduid als 'stoffen van zeer grote zorg'.
PFAS komen normaal gesproken niet voor in het milieu; ze zijn door de mens gemaakt. Ze belanden in ons milieu door productie- of verwerkingsafval. PFAS kunnen zich verspreiden via water, bodem en lucht. Het is daarom niet vreemd dat het menselijk lichaam enige PFAS bevat, simpelweg vanwege het feit dat we water drinken en voedsel eten. PFAS hebben specifieke eigenschappen zoals brandweerstand en vuil- en waterafstotendheid. Hierdoor worden ze al jaren gebruikt. We gebruiken ze in allerlei alledaagse producten en processen, zoals verf, kleding en cosmetica.
PFAS IN JE LICHAAM
Het debat over de kwaliteit van ons drinkwater is de laatste jaren intensiever geworden. Nu.nl, Metro nieuws of de NPO. Dit zijn maar een kleine selectie van media die de beschikbaarheid van gezond water hebben genoemd (en in twijfel hebben getrokken). Nu, maar ook in de nabije toekomst. Het is momenteel bekend dat PFAS in heel ons milieu te vinden is. Daarom kan het in ons voedsel en drinkwater verschijnen. De hoeveelheid hiervan is nog steeds beperkt. Vooral voor mensen die een gevarieerd dieet eten en drinken. Maar er rijzen vragen over hoe dit in de nabije toekomst zal zijn, aangezien steeds meer producten en processen giftige chemicaliën bevatten. Wist je dat? De Rijksoverheid adviseert zelfs dat mensen geen groenten en fruit uit hun eigen tuin moeten eten als ze binnen een straal van ongeveer 1 kilometer van de DuPont/Chemours-fabriek in Dordrecht of de Sluisdijk in Helmond wonen. Het wordt ook aangeraden om het eten van vers gevangen zoetwatervissen te minimaliseren, aangezien ze PFAS kunnen bevatten, wat in je lichaam terechtkomt.
Gelukkig kunnen onze slimme waterfilters schadelijke chemicaliën zoals de PFAS voor bedrijven filteren. Maar helaas zijn onze systemen momenteel alleen beschikbaar voor kantoren en detailhandel. Dit betekent dat mensen die kraanwater en voedsel gebruiken hier nog steeds mee geconfronteerd worden.
door
Marc van Zuylen
/